Maak je eigen passe-partout

Passe-partoutsnijders langs de meetlat

Als u regelmatig iets in te lijsten heeft en daarbij gebruik maakt van een passe-partout, dan loont het de moeite om een passe-partoutsnijder aan te schaffen. U kunt al vanaf tien stuks per jaar goedkoper uit zijn door het zelf te doen.

Tekst: Rob Wijnands

Voor het snijden van een passe-partout heeft u een vlakke tafel met een snij-onderlegger, een stevige liniaal en een passe-partoutsnijder nodig. Werk op een hoge tafel. Gebukt staan is niet alleen slecht voor uw rug, maar bovendien kunt u het mes niet optimaal bedienen in een gebogen houding.

Ondergrond
Een passe-partoutsnijder gaat aan de onderzijde een stukje door het karton heen. U moet dus uw tafelblad beschermen. Gebruik als ondergrond om op te snijden geen snijmat! Zo'n mat is ongeschikt voor het snijden met een schuin mes. U snijdt als het ware V-groeven in de snijmat en daardoor is deze binnen korte tijd helemaal aan flarden gesneden. Gebruik als ondergrond een plaat karton, dat geeft het beste resultaat.

Liniaal
Let bij uw aankoop op verschillen in uitvoering van de liniaal. Er zijn goede en heel goede linialen. De heel goede geven een nog beter resultaat. Bijna alle passe-partoutlinialen zijn gemaakt van aluminium. De liniaal heeft drie functies:

U kunt de liniaal gebruiken voor het aantekenen van de afmetingen. Elke goede liniaal heeft een millimeterverdeling. Snij nooit langs deze kant! U snijdt de maatverdeling stuk en het is zeer gevaarlijk, omdat het scherpe kartonmes snel over uw vingers kan gaan.
U kunt de liniaal gebruiken om langs te snijden met een kartonmes. Daarmee maakt u de plaat karton op maat van de lijst. De betere snijlinialen hebben een stalen inlegstrip om langs te snijden. Dat voorkomt dat u met het mes het zachte aluminium beschadigt.
De liniaal geleidt de passe-partoutsnijder.

Een snijliniaal moet aan de onderzijde antisliprubber hebben. Bij het snijden van een passe-partout moet de liniaal stabiel blijven liggen. Let bij het kiezen van een snijder ook op de beschikbare liniaallengte. Van een liniaal van zestig centimeter kunt u niet de hele lengte gebruiken. Aan het begin en het eind mist u een stukje liniaal, omdat de snijder er anders uitschiet.

Passe-partoutsnijder
De snijders die met liniaal worden geleverd (Maped of Logan) hebben nokjes of profieltjes waarmee ze in een groef van de liniaal schuiven. Dat zorgt voor een goede geleiding en daarmee is de kans van scheef snijden of verschuiven klein. De snijders die los tegen de liniaal moeten worden aangedrukt (Olfa of Dexter), vergen meer kracht en controle bij het snijden.

Aan de slag: stap 1
Bepaal de afmeting van uw passe-partoutkarton. Vraag uw winkelier naar de beschikbare kartonmaten.

Stap 2
Teken de gewenste afmeting van de uitsnede aan de achterkant van het passe-partoutkarton af. Teken en snij nooit aan de voorkant, want passe-partoutkarton is zeer kwetsbaar. Gegumde potloodlijnen en schuivende snijders blijven onherroepelijk zichtbaar! Zorg bij het bepalen van de uitsnede dat het karton minimaal vijf millimeter over de rand van de tekening valt. De onderste rand van het passe-partoutkarton hoort breder te zijn dan de bovenste. Dat heeft te maken met gezichtsbedrog. Op de een of andere manier wenst het menselijk oog de onderste rand wat breder. Als u beide randen even breed maakt, lijkt de onderste rand vreemd genoeg te smal.

Stap 3
Leg de liniaal volgens de gebruiksaanwijzing op de getekende lijn. Plaats de passe-partoutsnijder in de groef van de liniaal en maak de eerste snede. Snij naar u toe of van u af, afhankelijk van het soort snijder dat u gebruikt. Nooit horizontaal voor u langs. U heeft zo geen controle over de kracht die u uitoefent. Snij gelijkmatig naar de overkant. Zolang u de liniaal niet verschuift, kunt u net zo vaak snijden als u wilt. Telkens een beetje dieper totdat u door het karton heen bent. Als de eerste snede is gelukt, draait u het karton een kwartslag en herhaalt u het snijden. Na drie keer draaien moet het gelukt zijn. Uw zelfgemaakte passe-partout is klaar!

1- Druk de liniaal stevig aan met de ene hand en schuif met mes in een vloeiende beweging langs de liniaal. 2 - Meet nauwkeurig en laat de hulplijnen in de hoeken wat verder doorlopen. 3 -Detailopname van een Maped snijder die met nokjes in de liniaal schuift. 4 -De Olfa passe partoutsnijder moet je tegen de liniaal aandrukken.
Dit mes heeft de bijzondere eigenschap dat het twee kanten op kan snijden. Daarom ook zeer geschikt voor linkshandigen. 5 - Een gesneden passe partout. Merk op dat de onderste rand wat breder is dan de bovenste. 6 -Bij een goed passe partout is exact tot in de hoek gesneden.